Listopad nie jest chyba szczególnie atrakcyjnym miesiącem, jeśli chodzi o planowanie górskich wycieczek. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że nie jest dobrym miesiącem na cokolwiek i nawet żyje się jakoś tak smutniej. Mimo wszystko postanowiliśmy odwiedzić Tatry, a na cel naszej krótkiej wędrówki wybraliśmy Polanę na Stołach. Miało być cicho, spokojnie i widokowo.

To miała być wycieczka, jakich wiele. No, może z tą różnicą, że narodowa góra Słowaków, jak nazywa się czasami Krywań, to nie byle jaki pagór. Mierzy całe 2495 m n.p.m., a żeby na niego wleźć, trzeba pokonać przeszło 1400 metrów przewyższeń. Jeśli chodzi o szczyty, na które prowadzi w Tatrach oficjalny, znakowany szlak, to nasz cel ustępował wysokością tylko Rysom.

Trafiliśmy, brzydko mówiąc, na dupówę. Grzmiało, padało, ciskało piorunami, a my jak sieroty i tak zjawiliśmy się pod Giewontem. Nie znoszę jednak moknąć, a od burzy na grani bardziej boję się już chyba tylko małżeństwa, więc rozsądnie odpuściliśmy wszelkie wymagające cele. Miała być Sarnia Skała i to o zachodzie słońca, bo wtedy właśnie spodziewałem się okienka pogodowego.

Pogoda była kapryśna, a my nie mieliśmy czasu do stracenia. Warunki mogły się przecież zmienić w każdej chwili. Na Kasprowy Wierch postanowiliśmy więc wjechać kolejką. Na górze okazało się, że warunki są naprawdę rewelacyjne. Postanowiliśmy więc pokręcić się po okolicy, a następnie zejść do Kuźnic przez Dolinę Gąsienicową. Ale nie tak od razu.

Kolejny dzień prawdziwie zimowej pogody sprawił, że wybraliśmy się na spacer przez Dolinę Kościeliską nad Smreczyński Staw. Szlak jest popularny, zgubić się trudno, wielkich stromizm nie ma, a na końcu czeka przytulne schronisko z ciepłą zupą. Plan więc w teorii wyglądał obiecująco, a spadające płatki śniegu wprowadzały nas w zimowy klimat.

Nosal wydawał się być dobrym celem na rozgrzewkowy spacer, zwłaszcza że aura nie rozpieszczała. Były to moje pierwsze odwiedziny tego pasma o tej surowej porze roku i chociaż chodziłem już po górach zimą, choćby po Beskidach, to nie chciałem się już na starcie uszkodzić, czy walczyć o życie, wracając wieczorem znad Morskiego Oka. W końcu Tatry to już coś.

Raczkowa Czuba i Jarząbczy Wierch przez Otargańce – takie były cele naszej kolejnej eskapady, a na miejsce startu i mety zarazem, bo planowaliśmy ładną pętle, wybraliśmy sobie Dolinę Wąska na Słowacji. Miało być cicho, pusto i przede wszystkim widokowo, a do tego mieliśmy poznać kompletnie nowy dla nas rejon Tatr Zachodnich. Wędrówka zapowiadała się ciekawie.

Zdradzę wam sekret. Darek jest na co dzień miłośnikiem starych przebojów. To, że lubi muzykę artystów spoczywających dwa metry pod ziemią, to jedno. Lubi też odwiedzać szlaki i szczyty, na których już kiedyś byliśmy. Na leniwą wycieczkę wybraliśmy sobie więc Kopę Kondracką. Na przełęczy okazało się jednak, że szlak na Giewont jest niemal pusty…

Świnica przez długi czas pozostawała poza moim zasięgiem. Znajdowała się gdzieś hen poza granicą rzeczy, które przychodzą mi lekko i przyjemnie. To jednak szczyt, który chociaż sprawia kłopoty, to odwiedzany jest przez masę osób. Czemu nie miałbym być kolejną z nich? Jeszcze nocą ruszyłem na szlak, wybierając znaną już sobie drogę przez Boczań.

Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem uchodzi za wymagający, ale ciągle jednak turystyczny szlak. Gdy natrafiłem na wzmiankę, mówiącą o tym, że pod względem trudności ustępuje jedynie Orlej Perci, zacząłem się zastanawiać, po co sobie to robię. Ale z drugiej strony, to kiedy miałem to zrobić? O poranku zaparkowałem w Palenicy i samotnie ruszyłem przed siebie.

Wielki Kopieniec był nieco przypadkowym i spontanicznym celem, a wszystko przez pogodę, która miała się koło południa załamać. Odpuściliśmy z automatu wszystkie dłuższe trasy. Poprzedniego wieczoru obserwowaliśmy zachód słońca z Gęsiej Szyi i pomyśleliśmy, że w sumie fajnie byłoby zaliczyć teraz jakiś górski wschód słońca.  No, a nasz cel nie był zbyt wymagający.

Gęsia Szyja przez długi czas była dla mnie kompletną zagadką. No wiecie, jeszcze niedawno kojarzyłem te wszystkie najpopularniejsze tatrzańskie szczyty (niech żyje Giewont), ale niewiele ponad to. Gdy podczas wycieczki na Krzyżne mijaliśmy wspomniany „pagór” wiedziałem już, że będę musiał tu kiedyś wrócić o zachodzie. Panorama jest po prostu piękna, a szlak krótki.

Coraz trudniej przychodzi nam wyszukiwanie ciekawych, tatrzańskich szlaków, które nadawałyby się na jednodniowe wypady. Sporo czasu pochłania nam dojazd, a przecież później stajemy przed perspektywą jeszcze trudniejszego powrotu. Bystra Ławka (2300 m n.p.m.) była prawdziwym objawieniem. Mapy pokazywały miłe 15 km marszu i jeszcze przyjemniejsze 1000 m przewyższeń.

Legendy krążyły już o tym, co się wyprawia w wakacyjny dzień na drodze z Palenicy do Morskiego Oka. „E, pewnie przesadzają jak zwykle!” – myślałem sobie. No, a tak się składało, że postanowiliśmy tym razem wybrać się na Przełęcz Krzyżne, idąc początkowo Doliną Roztoki. Idealna okazja, by to wszystko zweryfikować i stać się naocznymi świadkami tych wydarzeń.

Po krótkiej dyskusji, zdecydowaliśmy się na Czerwone Wierchy. W sam raz, na pierwszy w tym roku tatrzański wyjazd. Miało być na tyle krótko, żebyśmy gdzieś na szlaku nie padli, ale na tyle zajmująco, żeby w ogóle opłacało się nam tłuc te 4 godziny samochodem. W planach mieliśmy więc wyjście na Małołączniak przez Przysłop Miętusi, a następnie zejście do doliny Kościeliskiej.

Tatry Bielskie jesienią – taka fraza siedziała mi w głowie, kiedy planowaliśmy kolejną już wycieczkę. Lato odeszło co najmniej na kilka miesięcy, więc trzeba było szybko adaptować się do nowych warunków. Lubię jesień, a lubię ją zwłaszcza w górach. Odpowiednia temperatura, kolorowe drzewa, liście szeleszczące pod nogami, a do tego nieco mniej ludzi na szlakach.

Koprowy Wierch miał być wisienką na torcie naszego trzydniowego, tatrzańskiego wypadu. Nie dość, że miało być ładnie, to jeszcze stosunkowo krótko. Mapy wskazywały, że czekało nas około 18 km marszu i 1200 m przewyższeń. O Koprowym nie wiedzieliśmy jednak prawie nic. Czekała nas jedna wielka niespodzianka i odkrywanie wszystkiego na nowo.

Bystra to najwyższy szczyt Tatr Zachodnich i w całości leży po stronie słowackiej. Darek już od dawna o niej wspominał, a ja w sumie uznałem, że dobrze będzie mieć na koncie takie tatrzańskie „naj”. Fajnie brzmi, nie? „Byliśmy na najwyższym szczycie Tatr… Zachodnich”.  Z realizacją pomysłu musieliśmy poczekać na dogodne warunki. Te w końcu nadeszły…

Mała Wysoka bardzo długo pozostawała poza sferą naszych tatrzańskich zainteresowań. Czemu się tu dziwić? Tatry zaczęliśmy poznawać dopiero w zeszłym roku i głównie ograniczaliśmy się do tych Zachodnich. Jakoś tak jednak niepostrzeżenie udało nam się wejść niedawno na kilka fajnych szczytów w Tatrach Wysokich, co mocno rozbudziło nasze apetyty…

Szpiglasowy Wierch, który powszechnie uchodzi za niezwykle widokowy szczyt, atakował nas doprawdy zewsząd. Powoli odnosiłem wrażenie, że byli tam już wszyscy poza nami. Ostatnio przeżywamy z Darkiem prawdziwą tatrzańską „gorączkę” i kiedy tylko możemy, to staramy się tam jechać. Co ciekawe, jeśli chodzi o ten cel, to byliśmy akurat zgodni jak nigdy.

Sławkowski Szczyt to kawał góry. Mierzy całe 2452 m n.p.m. co daje mu trzynaste miejsce w Tatrach pod względem wysokości. Mowa oczywiście o szczytach, które mają co najmniej 100 m wybitności. Łapie się też dzięki temu do Wielkiej Korony Tatr, czyli listy szczytów przekraczających 8000 stóp. Trochę więc nas kusił, zwłaszcza że Sławkowski nie uchodzi za górę trudną.

Granaty mieliśmy w planach już wcześniej. To znaczy ja miałem, bo Darek nie podzielał mojego zapału. Miał inny pomysł, bo chciał wejść tylko na jeden z wierzchołków – najłatwiejszy Zadni. Niestety ostatni wyjazd zakończył się umiarkowanym sukcesem, więc Granaty musieliśmy odłożyć aż do teraz. Gdy tylko nadarzyła się okazja, ruszyliśmy po przygodę.

Nosal nigdy nie zaprzątał naszych myśli. No bo jak to, jedziemy w Tatry, a mamy iść na jakiś pagór? 1206 metrów nad poziomem morza. To tylko ciut wyżej niż Polana Chochołowska, ale niemal 400 metrów niżej niż Dolina Pięciu Stawów Polskich, w której byliśmy dzień wcześniej. Pozornie więc, nie wydawał się zbyt ciekawy. Co więc nas podkusiło?

Kozi Wierch to najwyższy szczyt leżący w całości na terenie Polski. Gdy tylko nadarzyła się okazja, postanowiliśmy się na niego wreszcie wdrapać. Ten szczyt już niemal śnił mi się po nocach. Do realizacji celu brakowało nam już tylko jednego – korzystnej aury. W końcu udało się wszystko dograć, a wizyta w Dolinie Pięciu Stawów miała być dla nas nowością.

Krokusowa gorączka dopadła i nas. Przy okazji wizyty w Tatrach, postanowiliśmy z bliska zbadać ten fenomen. Wycieczka w Tatry Zachodnie chodziła nam po głowie już w marcu. Chcieliśmy poznać te góry zimą, ale z różnych względów nie udało nam się dopiąć planów. Początek kwietnia, okazał się natomiast jeszcze ciekawszym terminem.

Starorobociański Wierch zdążył się już pokryć śniegiem, kiedy w dolinach cieszyliśmy się jeszcze jesienią. To najwyższy szczyt Tatr Zachodnich po polskiej stronie, więc już od dawna krążyła nam po głowie myśl o jego zdobyciu. Po noclegu w schronisku wyruszyliśmy przy pięknej pogodzie na szlak…

Jesień to nie tylko deszcz, chłód i mgły… Czerwone Wierchy jesienią, czyli tatrzański klasyk. Cudowna wędrówka prowadząca przez cztery szczyty przekraczające 2000 m. Otwarta przestrzeń i rozległe panoramy to coś, czego szukaliśmy w Tatrach. Szlak wymaga nieco kondycji, ale nie ma na nim żadnych trudności technicznych. Sprawdźcie zresztą sami:

Kiedy wspominałem ostatni wyjazd w Tatry przed oczami ciągle pojawiał się Kościelec… Kto wie, może to jeden z najbardziej rozpoznawalnych tatrzańskich szczytów. Jego smukła sylwetka przypominająca piramidę, przykuwa wzrok już z daleka. Pierwszy kontakt z Tatrami Wysokimi pamięta się długo, a jak wyglądał przebieg tej wędrówki zobaczycie tutaj :

Nasz drugi dzień w Tatrach zamierzaliśmy spędzić na bardzo popularnych szlakach. Wybór padł na Kasprowy Wierch i Kopę Kondracką, które można stosunkowo łatwo zdobyć, a gwarantują naprawdę świetne widoki. Z samego rana wyruszyliśmy z Kuźnic do Doliny Gąsienicowej, by stamtąd wejść na Kasprowy Wierch, a następnie na Kopę Kondracką:

Tatry po raz pierwszy. Z tygodnia na tydzień kusiły nas coraz bardziej. Na początek naszej przygody z tym pasmem, wybraliśmy sobie Wołowiec. Szczyt w Tatrach Zachodnich, który przekracza 2000m, a droga na jego wierzchołek nie jest zbyt wymagająca. Dodatkowo prowadzi przez dłuższy czas otwartym terenem, co zapewnia świetne widoki przez większą część wędrówki:

Pogoda rozpieszczała, więc znów siedzieliśmy nad mapą, szukając czegoś na krótką wycieczkę. W oczy rzucił mi się skrawek Beskidu Sądeckiego i żółty szlak z Łącka na Koziarz. Na szczycie byłem już kiedyś o wchodzie słońca, ale nie miałem nic przeciwko ponownym odwiedzinom. Cały szlak miał stanowić dla nas nowość, a wieża widokowa na wierzchołku była dodatkową zachętą.

Nadeszła długo oczekiwana przez nas wiosna i już niemal tradycyjnie, wraz z jej nadejściem, nie tylko przyroda budzi się do życia, ale także Darek. Gdy tylko zrobi się ciepło i zielono, wyostrza mu się apetyt na górskie wycieczki. Podobnie było tym razem i po zaskakująco krótkiej naradzie, zdecydowaliśmy się na Gorce, a konkretnie na wieżę widokową na Magurkach

Wreszcie wyszło słońce. Początkowo nie dowierzałem, a że jakoś przecież musiałem się upewnić, to ochoczo skierowałem wzrok w stronę uroczej kuli gazu. Skaczące przed oczami kolorowe plamy potwierdziły moje przypuszczenia – było pogodnie! Sięgnąłem po telefon, by poinformować Darka o moim fantastycznym odkryciu. „Przymiarki w Beskidzie Niskim, co?” – proponowałem.

Brak konkretnych planów zaowocował spontaniczną wycieczką na Rzepedkę w Beskidzie Niskim. Południowa strona grzbietu jest całkowicie odkryta, co sprawia, że miłośnicy widoków powinni być zadowoleni. W czasie wycieczki trzeba pokonać około 300-350 metrów przewyższeń, a samo dostanie się na szczyt, nie powinno zająć zbyt wiele czasu.

Jaworze, to taka niepozorna góra na zachodnim krańcu Beskidu Niskiego. Jej wierzchołek zwieńczony jest w dodatku wysoką wieżą widokową, co tylko przypieczętowało naszą decyzję o wyjściu z domów. Wypatrzyliśmy sobie małe okienko pogodowe, a że do Ptaszkowej, skąd rusza szlak, nie mamy daleko, to tam postanowiliśmy spędzić wolne popołudnie.

Kolejny weekend przywitał nas piękną, wiosenną pogodą. Żal było siedzieć w domu, kiedy przecież można wylewać pot w górach i utrwalać śmieszną, nierównomierną opaleniznę. Początek roku nie był specjalnie udany pod względem ilości wędrówek, więc kiedy wreszcie przyszedł maj, postanowiłem nie przegapić żadnej szansy na wypad. Wybór padł tym razem na Lubań.

Wiosna, cieplejszy wieje wiatr… itd. Tylko że nie wiedzieć czemu, w tym roku wiosna nie dawała nam specjalnych powodów, żeby sobie radośnie podśpiewywać pod nosem. Lat też nam nie ubyło, za to w górach mogliśmy liczyć w kwietniu na ziąb, śnieg i zimę w pełni. Kiedy więc pojawiła się korzystna prognoza, postanowiliśmy wybrać się na Jaworze w Beskidzie Niskim.

Luty nigdy nie był na liście moich ulubionych miesięcy. Nawet nie dlatego, że jest mroźno i wieje, czy dlatego, że licznik moich urodzin przekręca się o kolejną cyferkę. Po prostu nigdy takiego rankingu nie prowadziłem. Faktem jest jednak, że w ostatnich latach moja niechęć do tych lodowatych miesięcy znacząco osłabła. Tym razem celem był Gorc i panoramy z wieży widokowej.

Luty nigdy nie był na liście moich ulubionych miesięcy. Nawet nie dlatego, że jest mroźno i wieje, czy dlatego, że licznik moich urodzin przekręca się o kolejną cyferkę. Po prostu nigdy takiego rankingu nie prowadziłem. Faktem jest jednak, że w ostatnich latach moja niechęć do tych lodowatych miesięcy znacząco osłabła. Tym razem celem był Gorc i panoramy z wieży widokowej.

Zima łaskawym okiem patrzyła ostatnio na miłośników białego szaleństwa. Moje uczucia do niej są raczej umiarkowane. Gdyby była kobietą, to pewnie miałbym ją za dobrą koleżankę, do której jednak czasami mógłbym puścić oko. Jestem całkiem aktywny o tej porze roku i nie straszny mi mróz, dlatego też w moich myślach coraz częściej pojawiała się wieża na Koziarzu i Beskid Sądecki.

Lubomir to nazwa, która przeciętnemu turyście nie powie zbyt wiele. Nie będę się jednak mądrzył, bo przecież sam do niedawna nie wiedziałem o jego istnieniu. Wg pomysłodawców KGP, jest on najwyższym wzniesieniem Beskidu Makowskiego. Geograficznie bliżej mu podobno do Wyspowego, ale nie czas tutaj na kłótnie. Skoro jest na liście, to postanowiłem go dorzucić do swojej kolekcji.

Maj to idealny czas na wycieczki w niewysokie pasma górskie. Zielone łąki i pola potrafią świetnie podkreślić uroki krajobrazu. Pieniny wiosną, wydawały się więc świetnym pomysłem. Stosunkowo mało wymagające, ale gwarantujące piękne widoki. Lubimy jednak urozmaicać swoje wędrówki, więc do planu dnia dorzuciliśmy Beskid Sądecki.

Wszystko wokół było ostatnio kapryśne. Jeśli nie pogoda, to my sami. Majówkę umyślnie odpuściliśmy. Wystraszeni ewentualnymi tłumami i niepewną aurą, oczekiwaliśmy na lepszy termin. Ten zjawił się na szczęście dosyć szybko. Jak to u nas już bywa – niełatwo było nam się zdecydować, w którym kierunku tym razem pojechać. Skrzyczne i Beskid Śląski – taki był nasz kolejny pomysł.:

Tak to już bywa. Czasami człowiek czeka na ten weekend tylko po to, by zasmucić się na widok prognozy pogody. Szaro i z możliwym deszczem. Nie chcieliśmy ryzykować dalekiego wyjazdu, ale nie chcieliśmy też przesiedzieć soboty w domu. Co sobie wymyśliliśmy? Króciutki spacer na południe od Rymanowa i Iwonicza. No i oczywiście małą sesje fotograficzną, jeśli warunki pozwolą.

Dawno nie mieliśmy takiego dylematu. Prawie cały tydzień zmienialiśmy zdanie, a jeśli coś odpowiadało jednemu z nas, to drugi nie specjalnie chciał o tym słyszeć. Kiepska pogoda nie ułatwiała zadania, a nie chcieliśmy ryzykować dalekiego wyjazdu, by na miejscu wędrować w deszczu. Ostatecznie stwierdziliśmy, że sobotę spędzimy w Beskidzie Niskim:

Gorce zdążyliśmy poznać podczas wycieczki na Turbacz. Mieliśmy wtedy nieco większe oczekiwania, ale okropny upał skutecznie odbierał nam radość z wędrowania. Wiedzieliśmy, że pasmo to ma naprawdę sporo do zaoferowania, a nowa wieża widokowa na Lubaniu przypieczętowała naszą decyzję o wyjeździe. Zima nie rozpieszczała, ale nie traciliśmy nadziei…

W drodze na Baranie zdaliśmy sobie sprawę, że Beskid Niski zaskoczył nas po raz kolejny. Ostatnia wizyta w Beskidzie Niskim zapewniła nam sporo frajdy. Ładne tereny, ciekawy szlak, a dojazd w tamte rejony zabrał nam nieco ponad godzinę. Świetny kierunek na rozprostowanie kości. Tym razem postanowiliśmy się wybrać na szczyt z wieżą widokową…

Nie mogliśmy się już doczekać prawdziwej zimy, więc sami postanowiliśmy ruszyć na jej poszukiwania. Beskid Niski to pasmo, któremu poświęca się mało uwagi. Ani specjalnie wysokie, ani zbyt widokowe. Pewnie dlatego niektórzy uważają, że nie ma tam nic wartego uwagi. Postanowiliśmy to jednak sprawdzić i wybraliśmy się na niewysokie wzniesienie o nazwie Tokarnia:

Lackowa pozostawała ostatnim niezdobytym wzniesieniem Korony Gór Polski w naszej okolicy. Kiedyś więc musieliśmy się na niej pojawić, a na koniec dnia sprawiliśmy sobie dodatkowy prezent. Nie jest to ani wybitny, ani widokowy szczyt, ale tego dnia nie mieliśmy specjalnie ambitnych planów. Krótki spacer, urozmaiciliśmy sobie jeszcze o zachodzie słońca:

Nieprzewidywalna, zmienna, humorzasta i nieprzystępna. Nie, nie piszę teraz o kobietach, a o Babiej Górze, na którą zdecydowaliśmy się wybrać. Zwłaszcza, że w innym nazewnictwie szczyt ten nosi nazwę „Diablak” i jest zapewne rodzaju męskiego. Królowa Beskidów zaprezentowała nam wszystko to, z czego jest znana: piękne widoki, ale też zmienną pogodę:

Gdzie leży Beskid Wyspowy? Jaki jest jego najwyższy szczyt? Niedawno sami jeszcze nie znaliśmy odpowiedzi na te pytania. Postanowiliśmy to zmienić. Beskid Wyspowy paradoksalnie zwrócił naszą uwagę podczas ostatniej wycieczki w Gorce. Malowniczo położone miejscowości pomiędzy wyrastającymi znikąd „kopkami” zachęcały do odwiedzin. Na cel wybraliśmy Mogielicę:

Wybór tym razem padł na Gorce. Tam nas jeszcze nie było, a zapowiadany upał miały nam umilić gęste lasy porastające to pasmo. Kiedy wyruszaliśmy o czwartej powoli wstawał dzień. Zaplanowaliśmy sobie dosyć ambitną trasę- łącznie jakieś 30km. Mówiąc po fakcie – co najmniej o pięć za dużo. Na trasę wyruszyliśmy około 6.30 i już wtedy zaczynało robić się ciepło…

Niepewna pogoda zniechęciła nas do dalszych podróży. Na krótki spacer wybraliśmy więc Beskid Niski. Zima była już w odwrocie i wcale mnie to nie cieszyło. Za oknem zapanowała przygnębiająca szarówka. Sobota uciekała i z nudów zacząłem przeszukiwać internet. No i trafiłem. W Beskidzie Niskim leży sobie niewielkie wzniesienie nazywane Grzywacką Górą. Podsunąłem pomysł koledze:

Kolega zaproponował tym razem Beskid Sądecki, ale ja nie byłem raczej do tego pomysłu przekonany. Ta część Beskidów kojarzyła mi się wyłącznie z górami porośniętymi gęstym lasem, w których nie ma co oglądać. Postanowiłem zaryzykować i wybraliśmy się z zamiarem wejścia na Radziejową. Wędrówka była przyjemna. Schody zaczęły się jednak na szczycie…

Lipiec nie należał do pogodnych. Dlatego, gdy tylko pojawiła się korzystna prognoza, postanowiliśmy wykorzystać sobotę na krótką wędrówkę, w dobrze nam znane strony. Wymyśliliśmy, że po prostu przejdziemy się z Wołosatego na Tarnicę. A skoro z tym myśleniem tak się już rozpędziliśmy, to po licznych debatach, do planu dnia dodaliśmy zachód słońca gdzieś na połoninie.

Ustaliliśmy, że piękna pogoda wymaga równie atrakcyjnej trasy, dlatego wybraliśmy przejście Połoniny Caryńskiej i Połoniny Wetlińskiej za jednym zamachem. Gdy już dojechaliśmy do Wetliny, to właśnie tam postanowiliśmy zostawić nasz pojazd. Następnie wsiedliśmy w busa jadącego do Ustrzyk Górnych i dopiero stamtąd zamierzaliśmy rozpocząć marsz.

Mogłoby się wydawać, że las wszędzie wygląda tak samo. Parę drzew, krzaki i hasające zające. Z Bieszczadami jest jednak trochę inaczej, a zwłaszcza jesienią. I wcale nie chodzi mi o świecące za pniem niedźwiedzie oczka. Pasmo to porastają przede wszystkim lasy liściaste, co sprawia, że o tej właśnie porze roku wyglądają naprawdę zjawiskowo. Chcieliśmy to podziwiać na Bukowym Berdzie.

Nie minął nawet tydzień od mojej poprzedniej wycieczki w Bieszczady, a Darek już nagabywał mnie na kolejny wyjazd. Byłem o krok od bezsenności – tak często dzwonił telefon. No dobrze, może przesadziłem, zwłaszcza że sam bardzo chętnie ponownie przespacerowałbym się wiosennymi połoninami, skoro pogoda na to pozwalała. Wybraliśmy więc Szeroki Wierch i Tarnicę.

Kuszony ciekawością, ale też lękiem, że przy tak niestabilnej pogodzie taki ładny dzień może się szybko nie powtórzyć, nie chciałem zmarnować okazji. Bo co, jeśli kolejny tydzień miałby być deszczowy? No i cóż, jakoś tak niepostrzeżenie znalazłem się w Wetlinie. Skierowałem się w stronę żółtych oznaczeń i spacerowym krokiem ruszyłem w stronę Przełęczy Orłowicza i dalej na Smerek.

Wielkie Jasło pozostawało jakoś na uboczu naszych bieszczadzkich pomysłów. Głównie dlatego, że są w Bieszczadach miejsca znacznie bardziej widokowe. To niezaprzeczalny fakt. Kiedy „odhaczyliśmy” już większość z nich, zaczęliśmy przeglądać mapy w poszukiwaniu białych plam. No i wymyśliliśmy. Postanowiliśmy pojechać właśnie tam.

Zima w Bieszczadach pojawiła się dosyć szybko. Co prawda wpadła na razie z krótką wizytą, ale dosyć mocno zaakcentowała swoją obecność. Bądźmy szczerzy. Nie miała trudnego zadania, bo jesień nie stawiała najmniejszego oporu. Smuciło nas to, gdyż mieliśmy zamiar odwiedzić Bieszczady, kiedy kolorowe liście ubarwiały cały krajobraz. Wpadłem więc na inny pomysł…

Nocleg w Bacówce pod Małą Rawką minął nam… przyzwoicie. Wieczorne emocje związane z zachodem słońca na Połoninie Caryńskiej były już dawno za nami. Po krótkim śnie, zbieraliśmy się do wyjścia. Miał to być nasz drugi bieszczadzki wschód słońca. Ten pierwszy rok temu, na Caryńskiej, odbył się w iście partyzanckim stylu. Ten miał być inny. O 3:40 przekroczyliśmy próg Bacówki.

Połonina Caryńska jest nam już dobrze znana. W przypływie majowego entuzjazmu (lub jak kto woli głupoty), udaliśmy się tam kiedyś na wschód słońca. Wycieczka zapadła nam na długo w pamięć, a to głównie za sprawą doskonałych widoków i genialnego klimatu o poranku. Tym razem nastawialiśmy się na piękne krajobrazy o zachodzie słońca.

Bieszczady znamy już dobrze. Udało nam się odwiedzić w zasadzie większość dużych połonin. Poza jedną. Bukowe Berdo było dla nas wciąż niezbadanym terenem i za punkt honoru postawiliśmy sobie zmianę tego stanu rzeczy. Wszystko wyszło trochę przypadkowo. Planowaliśmy wyjazd w kompletnie inny region kraju, ale pogoda tego roku jest strasznie kapryśna…

Wędrówka na Tarnicę i potem dalej przez Halicz i Rozsypaniec, stanowi jeden z najpopularniejszych szlaków w Bieszczadach. Nie dziwne więc, że i my postanowiliśmy się nim przejść. Próbę podjęliśmy już zeszłej zimy, jednak ze względu na spore oblodzenie musieliśmy zawrócić. Oczywiście czułem z tego powodu niedosyt, ale wiedziałem, że góry nie uciekną.

Postanowiliśmy po raz kolejny wybrać to co już znamy i lubimy – Bieszczady. Ciągle mieliśmy w planach przejście całej Połoniny Wetlińskiej i zdecydowaliśmy się w końcu zrealizować ten pomysł. W drogę wyruszyliśmy z Brzegów Górnych skąd mieliśmy się dostać na grzbiet połoniny, dojść na Smerek, a następnie tą samą trasą wrócić na dół. Zobaczcie sami:

Pobudki przed 1 w nocy nie należą do przyjemnych. Uparliśmy się, że wschód Słońca będziemy oglądać ze szczytu Połoniny Caryńskiej. Parking na Przełęczy Wyżniańskiej osiągnęliśmy tuż po trzeciej. W mrok nocy powoli wkraczał już świt, jednak wciąż było ciemno. Latarki były obowiązkowe, chociaż ich mizerne światełka służyły jako pokrzepienie ducha w tej ciemności…

Polubiliśmy się z zimą na tyle, że na kolejny cel obraliśmy sobie Tarnicę. To już kolejna wizyta w Bieszczadach. Nadeszła więc chyba pora aby wreszcie wejść na najwyższy polski szczyt tego pasma czyli Tarnicę. Plan był dosyć ambitny, bo zakładał także dalsze przejście na Halicz oraz powrót przez Rozsypaniec, a to wszystko zimą. Na miejsce startu wybraliśmy Wołosate…

Pogoda lubi zaskakiwać. Kolejne godziny bez chmurki na niebie wydawały się zaproszeniem w Bieszczady. Góry zimą zawsze wydawały mi się nieprzystępne. Mróz, głęboki śnieg czy lodowaty wiatr uświadamiały, że do takiej wyprawy trzeba się przygotować nieco lepiej niż zazwyczaj. Jednak jest w tej porze roku coś takiego co przyciąga i taki wyjazd planowałem już długo…

Mówi się, że jesień w Bieszczadach to coś co trzeba zobaczyć na własne oczy. Namówiony przez znajomych postanowiłem sprawdzić ile w tym prawdy. W Bieszczadach do tej pory byłem tylko raz. To jedynie dwie godziny jazdy od miejsca gdzie mieszkam, a jakoś nie wpadłem na pomysł aby tam zawitać. Poprzedni wyjazd zakończył się na dodatek klapą. Teraz miało być inaczej:

Dzień był piękny i żeby maksymalnie go wykorzystać, to po porannej włóczędze na Śnieżnik, postanowiłem popołudnie również spędzić na szlaku. Wymyśliłem sobie Wielką Sowę (1015 m n.p.m.), najwyższy szczyt Gór Sowich, a za najlepsze miejsce startu uznałem Przełęcz Sokolą. Ptasie nazwy dobrze wpisywały się w klimat wycieczki, bo niczym na skrzydłach pędziłem w stronę parkingu.

Śnieżnik niespodziewanie wyrósł na główną atrakcję mojego krótkiego wyjazdu w Sudety, a wszystko za sprawą kontuzji kostki, która zmusiła mnie do częściowej zmiany planów. Na szczyt zamierzałem się wybrać czerwonym szlakiem z Międzygórza, ale podarowałem sobie marsz z samego centrum miejscowości. Zamiast tego, podjechałem na spory, leśny parking.

Jagodna, a w sumie to i całe Góry Bystrzyckie, były mi kompletnie obce. Gdyby nie Korona Gór Polski, którą postanowiłem skompletować, to trwałbym w tej ignorancji pewnie jeszcze długie lata. Czy coś bym jednak w ten sposób stracił? Jagodna miała być łatwym celem i do tego wliczającym się do Korony, więc wsiadłem w samochód i pojawiłem się na Przełęczy nad Porębą.

Na cel wycieczki wybrałem sobie Szczeliniec Wielki, czyli najwyższy szczyt Gór Stołowych. Trasa miała być krótka, ale podobno bardzo ciekawa. Dodatkowo planowałem ubarwić tę wycieczkę, wybierając się tam jeszcze przed świtem. Na miejsce startu wybrałem niewielki parking przy drodze, trochę na południe od Pasterki. Włączyłem czołówkę i powoli ruszyłem w górę szlaku.

„Show must go on”, jak śpiewał pewien wąsaty wokalista o wspaniałym głosie. Po wycieczce na Biskupią Kopę oraz Kłodzką Górę, jeszcze tego samego dnia postanowiłem do Korony Gór Polski dorzucić Orlicę, czyli najwyższy szczyt po polskiej stronie Gór Orlickich. I nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie kontuzja, która przydarzyła mi się już na pierwszym szlaku.

Kłodzka Góra to kolejne miejsce, w które raczej bym nie zawitał, gdyby nie kolekcjonowana przeze mnie Korona Gór Polski. Co ciekawe, to wspomniany szczyt wcale nie jest najwyższym wzniesieniem Gór Bardzkich, ale tworzący listę szczytów albo dysponowali starymi pomiarami, albo tak po prostu sobie wymyślili. Postanowiłem trzymać się oryginalnego pomysłu.

Biskupia Kopa, najwyższa po polskiej stronie Gór Opawskich, wlicza się do Korony Gór Polski. Musiałem więc wreszcie wybrać się w w Sudety. Leżała poniekąd na trasie mojej wycieczki, więc to od niej postanowiłem zacząć włóczęgę. Nie powala wysokością, bo liczy 890 m n.p.m., ale internetowy rekonesans podpowiadał, że na szczycie jest wieża widokowa.

Wiosna to taki czas specjalny czas, kiedy raczej umyślnie na cele naszych wędrówek wybieramy niewysokie pasma górskie. Śniegu już dawno nie ma, natura powróciła do życia karmiąc oczy zielenią, a jeśli chcecie wznowić górską aktywność po zimowej przerwie, to Trzy Korony ze Sromowiec Niżnych wydają się być dobrym celem na krótką, ale całkiem ładną wędrówkę.

Wysoki Wierch zdążyłem już kiedyś poznać, bo byliśmy na nim przy okazji zimowo-wiosennej wycieczki na Wysoką. Sam szczyt, a raczej wzniesienie bo to taka okrąglutka „bulwa”, ma mało pieniński charakter. Próżno tu szukać pionowych urwisk. Ale żeby nad tą biedną górą się już nie znęcać, to trzeba przyznać, że gwarantuje piękne i nadspodziewanie rozległe panoramy.

Sokolica zimą nie budzi skojarzeń z jakąś karkołomną wyprawą. Wiadomo, że zimno, ślisko i biało, ale Himalaje przecież to nie są. I dobrze, bo mój plan był tak spontaniczny, że ciężko nazwać go w ogóle planem. Raczej przebłysk i zwarcie neuronów. Sporo było w tym też przypadku. Nie nastawiałem się na zbyt wiele, ale liczyłem na przyjemny spacer.

Maj to idealny czas na wycieczki w niewysokie pasma górskie. Zielone łąki i pola potrafią świetnie podkreślić uroki krajobrazu. Pieniny wiosną, wydawały się więc świetnym pomysłem. Stosunkowo mało wymagające, ale gwarantujące piękne widoki. Lubimy jednak urozmaicać swoje wędrówki, więc do planu dnia dorzuciliśmy Beskid Sądecki.

Trzy Korony to symbol Pienin. Nie mogliśmy więc sobie odmówić krótkiego, jesiennego wyjazdu w ten piękny zakątek kraju. Pieniny to ciekawe góry, bo wcale nie imponują wysokością. Nie o wysokość tutaj jednak chodzi. Pieniny to miejsce, w którym strome ściany niemal pionowo opadają do wijących się u ich podnóży dolin, a to już robi fenomenalne wrażenie.

Pierwszy dzień wiosny postanowiliśmy przywitać w Pieninach. Pomimo pięknej pogody i świecącego słońca, zima postanowiła nie składać broni. Byłem zdziwiony kiedy kolega zaproponował wyjazd na Wysoką zimą, jak się okazuje najwyższy szczyt Pienin. Chociaż od wielu dni utrzymywała się już wiosenna pogoda podejrzewaliśmy, że w górach może leżeć jeszcze trochę śniegu.

Spakowaliśmy nasz cały dobytek w formie plecaków i bułek, po czym radośnie upchnęliśmy się w samochodzie. Ruszyliśmy w kierunku Wielkiej Fatry, obierając na główny cel Ostredok. To miał być wspaniały dzień, bo o paśmie tym słyszeliśmy same mile rzeczy, a liczne internetowe zdjęcia sugerowały nawet, że chwilami można się poczuć tak, jak w Bieszczadach.

Poranek był piękny i sprawnie zebraliśmy się do wyjścia. W planach mieliśmy tym razem wizytę na Chopoku i Dziumbierze (Ďumbier) w Niżnych Tatrach. Miała być to nasza pierwsza wizyta w tym paśmie i w zasadzie nie mogliśmy się już doczekać wyjścia na szlak. W naszej ekipie pojawiły się jednak głosy zwątpienia, przeplatane typowym „ałć” i „chyba nie dam rady”.

Łysica to dla mnie trochę góra – zagadka. Po raz pierwszy zdarzyło się, abym w poszukiwaniu celu wędrówki, musiał wyruszyć na północ. To najwyższe wzniesienie Gór Świętokrzyskich i jednocześnie najniższe w całej Koronie Gór Polski, którą od jakiegoś czasu staram się bardzo powoli skompletować. Skoro w tej Koronie już jest, to nie było innego wyjścia, niż wyjście z domu.

Bieszczady ciągle mnie zaskakują, chociaż byliśmy tam już ładnych kilka razy. Miejscowe połoniny to nie tylko świetne miejsce do wędrówek, ale też do dalekich obserwacji. Te naprawdę potrafią wciągnąć, a szukanie na horyzoncie odległych o dziesiątki czy setki kilometrów pasm, a potem odpowiednie ich nazywanie w domowym zaciszu, to coś, co wyjątkowo lubię.

Gorce przywitały nas prawdziwą zimą. Na szczycie Lubania, postanowiliśmy poszukać odległych wzniesień. Wszędzie Tatry. Idąc na Lubań to one przyciągają wzrok. Kiedy wyszliśmy na szlak o wschodzie, mieliśmy możliwość przyglądania się jak te góry w oddali zmieniają powoli swój odcień. Zapowiadał się pogodny dzień, chociaż zamglenie nie zwiastowało najlepszej przejrzystości powietrza.

Podczas ostatniej wędrówki na szlak, nie liczyliśmy na specjalnie wiele. Na szczycie Starorobociańskiego Wierchu mieliśmy być około południa, co nie zapowiadało specjalnej okazji do podziwiania rozległych panoram. Pnąc się jednak wyżej i wyżej mieliśmy okazję podziwiać coraz więcej beskidzkich szczytów wystających ponad mgły. Okazało się, że czekało nas więcej niespodzianek.

Kiedy jesteśmy w górach i podziwiamy rozległe widoki, nadchodzi czas kiedy zadajemy sobie pytanie: co to za góry tam daleko na horyzoncie? Lato nie było dla nas łaskawe jeśli chodzi o dalekie obserwacje, ale jesień to już ten moment, kiedy można wpatrywać się w sylwetki odległych pasm. Kiedy ruszyliśmy w stronę Czerwonych Wierchów okazało się, że całkiem sporo widać.

Już pierwsze chwilę na szczycie Tarnicy uświadomiły mi, że przed oczami mam pokaźny kawałek ukraińskich górek i gór. Jak daleko sięgał mój wzrok? Z najwyższych wzniesień w Bieszczadach można zaobserwować Tatry. Moje oczy bezskutecznie jednak przeczesywały horyzont skutecznie skrywający tym razem te góry. W przeciwnym kierunku warunki były jednak wyśmienite.

Wybierając się na Radziejową myślałem przede wszystkim o Tatrach, które przewodników miały być dobrze widoczne. Spodziewałem się niewielkich wzniesień malujących się gdzieś w oddali, a rzeczywistość pozytywnie mnie zaskoczyła. Nie sądziłem, że będą się one wydawać tak duże i to z odległości ponad 40 km. Jednak na miejscu stało się jasne, że widać znacznie więcej.

Stojąc na Połoninie Wetlińskiej i podziwiając zachód słońca zastanawiałem się, jak daleko w tym momencie sięga mój wzrok. Okazało się, że widzialność tego dnia była wręcz świetna. Wokół tylko góry, pagórki i wzniesienia. W jaki sposób odgadnąć co konkretnie widzą nasze oczy? Czy te odległe szczyty to jeszcze Polska czy może już Ukraina? Okazuje się, że jest na to sposób.